کتاب مقدس کودتاچیهای مخملی
روشهای ایجاد نافرمانی مدنی
جین شارپ برای کارگزاران کودتای مخملی دستورالعمل و آئین نامهای تهیه کرده که به کتاب مقدس کودتاچیها تبدیل شده و گام به گام توسط آنها دنبال میشود.بررسی عملکرد اغتشاشگران در کودتاهای رنگی نشان می دهد اقدامات آنها مشابه با یکدیگر است و از جزوه جین شارپ که 198 روش نافرمانی مدنی در آن نام برده شده برگرفته شده اند.
این جزوه فهرستی از هرگونه اقدام ضروری و ممکن برای سازماندهی یک جنبش نافرمانی موثر و کارآمد در مقابل نهادهای دولتی و کمک برای تسخیر دولت است.
این تاکتیکها از این قرار هستند:
شیوه های کنش خشونت پرهیز
اعتراضی و اقناعی
بیانیههای رسمی
1- سخنرانیهای عمومی2- نامههای اعتراضی یا حمایتی
3- اعلامیه توسط ارگانها و موسسات
4- بیانیههای عمومی امضاء شده
5- اعلام جرم
6- طومار ارتباط گیری گستردهتر با مردم
7- شعار، کاریکاتور، نماد
8- پرچم، پوستر، نامه سرگشاده
9- بروشور، جزوه، کتاب
10- روزنامه و نشریه
11- صفحه، رادیو، تلویزیون
12- الف، نوشتن شعار روی زمین و در هوا (با استفاده از هواپیما و بالون)
12- ب، فرستادن پیامهای گروهی (اینترنتی و تلفنی) و ایمیل این شیوه اولین بار به وسیله جنبش خشونت پرهیز علیه رژیم میلوسویچ به کار گرفته شد.
نمایندگیهای گروهی
13- هیاتهای نمایندگی14- جوایز تحقیرآمیز
15- لابی گروهی
16- صفآرایی اعتراض آمیز
17- انتخابات نمایشی سخرهآمیز
اقدامات نمادین همگانی
18- استفاده از پرچم و رنگهای نمادین19- نماد- پوشی (پوشیدن نمادهای خاص)
20- دعا و عبادت
21- ارائه اعتراضی و نمادین اشیا
22- تظاهرات لختی
23- از بین بردن دارایی خود
24- استفاده نمادین از چراغ
25- نمایش/ نشان دادن پرتره و عکس صورت
26- نقاشی اعتراضی
27- استفاده از اسامی و علایم جدید
28- صداهای نمادین
29- استرداد نمادین
30- حرکات و ژستهای توهین آمیز
فشارهای فردی
31- ایجاد مزاحمت برای مقامات32- دست انداختن مقامات
33- ابراز همبستگی با همباوران و همرزمان
34- موزیک و شبزندهداری
درام و موزیک
35- شوخیهای هزلآمیز و مطایبه36- اجرای نمایش و برگزاری کنسرت
37- آوازخوانی
حرکات دسته جمعی
38- راهپیمایی39- کارناوال اعتراضی
40- دستههای مذهبی
41- سفر زیارتی
42- کاروان موتوری
ادای احترام به رفتگان
43- عزاداری سیاسی44- مراسم تشییع تمسخرآمیز
45- مراسم تدفین نمایشی
46- همایش و تجلیلی در گورستانها
گردهماییهای عمومی
47- گردهمآییهای اعتراضی یا حمایتی48- ملاقاتهای اعتراضی
49- ملاقاتهای اعتراضی با لباس مبدل
50- جلسات خودآموزی
عقبنشینی و کنارهگیری
51- ترک کردن52- سکوت کردن
53- محکوم کردن قدردانیهای رسمی
54- پشت کردن
عدم همکاری اجتماعی
طرد کردن55- بایکوت اجتماعی عام
56- بایکوت اجتماعی خاص
57- پرهیز جنسی
58- بیاعتنایی و انزوای ارتباطاتی
59- محجور کردن
شرکت نکردن در برنامههای عمومی، بیاعتنایی به رسوم و عدم همکاری با سازمانها
60- تعلیق فعالیتهای ورزشی و اجتماعی61- بایکوت امور اجتماعی
62- اعتصابات دانشجویی
63- نافرمانی اجتماعی
64- بیرون آمدن از نهادهای اجتماع
کنار کشی از سامانه اجتماعی
65- در خانه ماندن66- عدم همکاری کامل فردی
67- «پرواز» کارگران
68- بست نشستن
69- ناپدید شدن گروهی
70- مهاجرتهای اعتراضی
عدم همکاری اقتصادی (تحریم)
اقدامات مصرفکنندگان
71- تحریم کالا از طرف مصرفکنندگان72- عدم مصرف کالاهای تحریم شده
73- ساده زیستن
74- به تعویق انداختن اجاره
75- نپرداختن اجاره
76- تحریم کالاها در سطح ملی
77- تحریم کالاها در سطح جهانی
اقدامات کارگران و کارفرمایان
78- تحریم از طرف کارگران79- تحریم از طرف تولیدکنندگان (اقدام واسطهها)
80- تحریم از طرف تهیهکنندگان و تحویلدهندگان
اقدام از طرف صاحبان و مدیران
81- تحریم از طرف بازرگانان82- عدم فروش یا اجاره ملک
83- ممانعت
84- امتناع از همیاریهای صنعتی
85- اعتصاب عمومی بازرگانان
اقدام از طرف صاحبان منابع مالی
86- بیرون کشیدن پول از بانک87- خودداری از پرداخت دستمزد، شهریه و مالیات
88- خودداری از پرداخت بدهکاری و بهره
89- قطع بودجه و اعتبارات
90- خودداری از دریافت عایدی یا سود
91- خودداری از قبول پول دولتی
اقدام از طرف دولت
92- تحریم داخلی93- درست کردن لیست سیاه برای بازرگانان
94- تحریم از طرف فروشندگان بینالملل
95- تحیم از طرف خریداران بینالملی
96- تحریم بینالمللی بازرگانی
عدم همکاری اقتصادی ( اعتصاب)
اعتصاب نمادین
97- اعتصاب اعتراضی98- دست از کار کشیدن به طور محدود
اعتصاب کشاورزی
99- اعتصاب دهقانان100- اعتصاب کارگران مزارع
اعتصاب گروههای ویژه
101- خودداری کارگران تحت فشار از ادامه کار102- اعتصاب زندانیان
103- اعتصاب صنعتگران
104- اعتصاب حرفهای
اعتصاب صنعتی
105- اعتصاب عناصر کلیدی یک سازمان106- اعتصاب صنعتی
107- اعتصاب از سر همدردی
اعتصابات مشخص
108- اعتصاب جنبی109- اعتصاب بزرگ
110- اعتصاب برای کند کردن کار
111- اعتصاب برای به دست گرفتن زمام امور
112- سر کار نرفتن به علت «بیماری»
113- اعتصاب استعفایی (به وسیله استعفا اعتصاب کردن)
114- اعتصاب محدود
115- اعتصاب مبنی بر انتخاب
اعتصاب همزمان چند صنعت مختلف
116- اعتصاب تعمیم یافته117- اعتصاب عمومی
ترکیبی از اعتصاب و فلج کردن اقتصادی
118- اعتصاب تحریمی119- به زانو درآوردن اقتصاد
عدم همکاری (سیاسی)
سرپیچی
120- خودداری از تبعیت121- خودداری از پشتیبانی علنی
122- نوشتار و سخنرانی در پشتیبانی از مقاومت
عدم همکاری شهروندان با دولت
123- تحریم مراکز قانونگذاری124- تحریم انتخابات
125- نپذیرفتن پستهای دولتی
126- تحریم سازمانها و موسسات دولتی
127- خارج شدن از نهادهای آموزشی وابسته به دولت
128- تحریم سازمانهایی که از طرف دولت حمایت میشوند
129- امتناع از کمک به ماموران اجرایی
130- جایگزین کردن علایم شخصی با نشانههای خاص
131- امتناع از پذیرش منتصبین دولتی
132- امتناع از منحل کردن نهادهای موجود
133- با بیمیلی و به کندی کار کردن
134- عدم انجام وظایف در صورت نبود نظارت
135- نافرمانی گروهی
136- نافرمانی پنهانی
137- پراکنده نشدن بعد از جلسه یا گردهمآیی
138- تحصن
139- نرفتن به سربازی و نادیده گرفتن حکم اخراج (از کشور)
140- پنهان شدن، گریختن و استفاده از مدارک شناسایی جعلی
141- نافرمانی مدنی در رابطه با قوانینی که «نامشروع» میدانید
اقدامات به وسیله کارمندان دولت
142- عدم یاری رسانی به مردم از طرف ماموران یاری رسانی (در موارد مشخص و به دقت انتخاب شده)143- اخلال در خطوط اطلاعاتی و فرماندهی
144- مانع شدن و سنگاندازی
145- عدم همکاری اداری
146- عدم همکاری حقوقی
147- کمکاری و عدم ارائه خدمات اجرایی (در موارد مشخص و به دقت انتخاب شده)
148- تمرد
اقدامات داخلی دولت
149- طفره رفتنهای نیمه قانونی و به تاخیر انداختن150- سرپیچی از همکاری به وسیله واحدهای دولتی
اقدامات بینالمللی دولت
151- تغییرات در نمایندگیها از جمله نمایندگیهای دیپلماتیک152- تاخیر و لغو برنامههای دیپلماتیک
153- به رسمیت نشناختن دیپلماتیک
154- قطع روابط دیپلماتیک
155- بیرون رفتن از سازمانهای جهانی
156- عدم عضویت در سازمانهای جهانی
157- اخراج کردن از سازمانهای جهانی
دخالت روانی
158- خود را نمایاندن159- روزه الف) روزه اخلاقی ب) اعتصاب غذا پ) روزه تحریمی
160- محاکمه معکوس
161- آزار خشونت پرهیز
دخالتهای فیزیکی
162- درون نشینی163- درون ایستایی
164- اعتراض سواره
165- اعتراض تهاجمی
166- اعتراض ضربتی
167- اعتراض عبادتی
168- یورش خشونت پرهیز
169- حمله هوایی خشونت پرهیز
170- تعرض خشونت پرهیز
171- اعتراض صدایی
172- سد کردن خشونت پرهیز
173- اشغال خشونت پرهیز
دخالتهای اجتماعی
174- ایجاد الگوهای نوین اجتماعی175- غیرقابل استفاده کردن تسهیلات
176- طفره رفتن
177- آشکارا اعتراض کردن
178- تاتر چریکی
179- نهادهای اجتماعی جایگزین
180- سامانه ارتباطی جایگزین
دخالتهای اقتصادی
181- اعتصاب معکوس182- اعتصاب نشسته در محل
183- اشغال خشونت پرهیز زمین
184- نادیده گرفتن قوانین راهبندان
185- جعل کردن با انگیزههای سیاسی
186- خرید بازدارنده
187- تصرف اموال
188- بازار شکنی
189- به کارگماری گزینشی
190- بازارهای جایگزین
191- سیستم حمل و نقل جایگزین
192- نهادهای اقتصادی جایگزین
دخالتهای سیاسی
193- زیاد کردن بار سامانه اداری194- افشای هویت ماموران مخفی
195- حبس خواهی
196- سرپیچی مدنی از قوانین «خنثی»
197- کار کردن ولی همکاری نکردن
198- حاکمیت دوگانه (دو دولتی)