آمریکایی ها در طراحی این پهپاد چندین اصل را در نظر گرفتند. عدم استفاده از دم باعث کاهش وزن این پرنده می شود. در عین حال استفاده از بالهای بلند بقاء و ثبات پذیری این پرنده را افزایش می دهد. وزن 12 کیلوگرمی سبکی خاصی را به این پهپاد داده و آن را در رده پهپادهای " مینی " در طبقه بندی جهانی پهپادها قرار می دهد.پهپاد "ScanEagle " یا " عقاب جستجوگر " پرنده بدون سرنشین مورد نظر است که توسط واحدهایی از نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه خلیج فارس به دام افتاده و با توجه به تصاویر موجود به صورت تقریبا سالم به غنیمت درآمده است. اما این عقاب آمریکایی از کجا آمده و برای چه منظوری به حریم هوایی ایران نزدیک شده بود بحثی است که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.

به طور کلی پهپاد اسکن ایگل پاسخ به نیاز برای یک پهپاد سبک شناسایی به منظور تامین نیازهایی همچون :جمع آوری اطلاعات، پشتیبانی از عملیات نیروهای ویژه، رله پر سرعت ارتباطات صوتی و بصری به صورت بی سیم، اسکورت کاروانهای با ارزش دریایی و زمینی و همچنین گشت و مراقبت از تاسیسات ثابت با اهمیت بالا از جمله وظایف تعریف شده برای اسکن ایگل است.

در ابتدا در سال 2000 میلادی شرکت آمریکایی " Insitu " در ایالت واشنگتن به عنوان پیمانکار یک گونه از پهپاد های دریایی با قابلیت به پرواز درآمدن از عرشه کشتی های نظامی آمریکایی با این توانایی ها اعلام شد. در ادامه این شرکت به صورت شراکتی با غول مشهور آمریکایی یعنی کمپانی هوافضای بوئینگ وارد کار شد. نکته جالب که خود به نوعی نشان از اهمیت این پروژه دارد بحث مشارکت پیشرفته ترین و در عین حال محرمانه ترین بخش شرکت بوئینگ در این پروژه است.
 
" Phantom Works " بخش تحقیقات پیشرفته این شرکت است که پروژه بسیار حساس و گرانقیمت و به نوعی آینده نگر این شرکت را بر عهده می گیرد.

از جمله پروژه های قابل معرفی این بخش جنگنده نسل پنجم " YF-23 " ، پهپاد رزمی X-45 ، پروژه پهپاد چشم شبح و بالگرد بی سرنشین A-160 اشاره کرد. در ادامه شرکت بوئینگ کمپانی " Insitu " را در سال 2008 میلادی به طور کامل خریداری کرد.

اما بهتر است تا با نگاهی به شکل ظاهری این میهمان ناخوانده آمریکا مطلب را ادامه دهیم. عدم وجود دم، بالهای بلند و البته محفظه ای شفاف در دماغه شاید تعدادی از خواص ظاهری این پهپاد باشد که در اولین نگاه نظر هر بیننده ای را جلب کند.

 آمریکایی ها در طراحی این پهپاد چندین اصل را در نظر گرفتند. عدم استفاده از دم باعث کاهش وزن این پرنده می شود. در عین حال استفاده از بالهای بلند بقاء و ثبات پذیری این پرنده را افزایش می دهد. وزن 12 کیلوگرمی سبکی خاصی را به این پهپاد داده و آن را در رده پهپادهای " مینی " در طبقه بندی جهانی پهپادها قرار می دهد.

برای عملیات در آب و هوای بسیار گرم و یا سرد نیز این پهپاد می تواند به پوشش مقابله کننده با حرارت و همچنین ضد یخ مجهز شود.

اما اگر تصور می کنید که این پهپاد کوچک توانا نیست باید بگوییم که در اشتباه هستید. " اسکن ایگل " با داشتن یک موتور ملخی با دو ملخ توانی در حدود 0.97 کیلووات را تولید می کند. با توجه به وزن سبک سازه این توان می تواند اسکن ایگل را تا نزدیک به 20 ساعت در آسمان نگاه دارد. این پهپاد می تواند در ارتفاعی در حدود 4800 متری از سطح زمین با سرعت نزدیک به 120 کیلومتر بر ساعت پرواز کند.

این موتور برای این مدت پرواز طولانی به تنها 4 کیلو و 300 گرم سوخت نیاز دارد. فراموش نکنید که عمده پرنده های بی سرنشین که از موتورهای پیستونی بهره می برند یک هدف عمده را دنبال می کنند و آن هم بحث کاهش تشعشعات فروسرخ است.

از زمانی که بحث طراحی بدنه های پنهانکار در جهان هوانوردی مطرح شد بسیاری از کارشناسان، خصوصا روسها به دنبال بهره گیری از سیستم های شناسایی فروسرخ برای پیدا کردن پرنده های پنهان کار رفتند. از آن زمان به بعد بود که بسیاری از سازندگان پرنده ها در جهان به موتورهای پیستونی به عنوان راه حلی برای کاهش تشعشع فروسرخ نگاه می کنند.

باید گفت که اصولا " اسکن ایگل " در بحث طراحی بدنه فاقد اصولا دقیق پنهان کاری به ماننده پهپادی مثل " RQ-170 " است اما ترکیب سازه کوچک و موتوری با تشعشع فروسرخ پایین شناسایی آن را مشکل می کند.

اما مسئله اصلی در مورد " اسکن ایگل " محموله ای است که توسط آن حمل می شود. این پهپاد یک محموله دو کیلوگرمی را حمل می کند که در کنار 4 کیلوگرم سوخت همراه آن وزن 6 کیلویی قابل حمل آن را تشکیل می دهد. این محموله در بخش دماغه جلویی این پهپاد نصب می شود که می تواند با توجه به ماموریت تغییر کند. به صورت استاندارد این پهپاد یک دوربین تصویر برداری با قابلیت تهیه تصاویر فروسرخ و عادی با کیفیت 640 در 480 پیکسل را دارد.

در ماموریتهای دیگر این پهپاد می تواند با سامانه های متفاوتی مثل: سیستم تشخیص عوامل شیمیایی و بیولوژیکی در میدان نبرد، سامانه تشخیص میدان های مغناطیسی و حسگرهای الکترو اپتیکال نیز مجهز شود. از دیگر توانایی های اسکن ایگل که در سالهای اخیر و با توجه به تجربیات اخیر در جنگ در خاورمیانه به آن اضافه شده است بحث سامانه ای است که در زمان اسکورت کاروانها در صورت شلیک یک تک تیرانداز به کاربران اجازه می دهد که به سرعت مکان تیرانداز را کشف کند.

" اسکن ایگل " از یک باند انتقال داده یو اچ اف با توان 900 مگاهرتز و یک لینک باند اس با توان 2.4 گیگاهرتز برای انتقال تصاویر زنده بهره می برد. این توان ارسال زنده تصاویر در آوریل 2009 میلادی به کمک یگان عملیات ویژه نیروی دریایی آمریکا " Navy Seal Team 6 " در اقیانوس هند آمد.

 در این حادثه دزدان دریایی کاپیتان یک کشتی آمریکایی را در درون یک قایق نجات به گروگان گرفته بودند که پهپاد اسکن ایگل با پرواز بر فراز این قایق توانست نمایش مناسبی را از وضعیت گروگان و گروگان گیرها را برای نیروی های سیل مشخص کرده و به آنها کمک کند تا با 3 شلیک همزمان دزدان دریایی را از پای در آورده و کاپیتان " ریچارد فلیپس " را نجات دهند.

دو برنامه دیگر که در سالهای اخیر بر روی " اسکن ایگل " صورت گرفته است از قرار نصب کوچکترین رادارهای روزنه مصنوعی دنیا بر روی اسکن ایگل است که به آن این توانایی را می دهد تا تصاویر بسیار با کیفیتی را از سطح زمین به صورت زنده به تیم کنترل کننده خود ارسال کند.

حرکت دوم بحث نصب و ایجاد توان کنترل " اسکن ایگل " از دورن هواپیماهای آواکس سری " E-3 " نیروی هوایی آمریکا است. این مسئله اجازه می دهد تا سایر بخش های نیروهای مسلح آمریکا نیز در کمترین زمان ممکن از اطلاعات بدست آمده از این پهپاد استفاده کنند.

در بحث به پرواز درآوردن نیز این پهپاد از سامانه پرتاب گر بادی استفاده می کند که اسکن ایگل را با سرعت اولیه 25 متر بر ثانیه به هوا پرتاب می کند. این سیستم قابلیت نصب بر روی کشتی و استفاده بر روی زمین را دارد. در بحث بازیابی نیز این پهپاد از سیستمی با نام " آویز آسمان " استفاده می کند. این سیستم شامل کابلی آویزان از چرثقلی متحرک به ارتفاع 15 متر است که پهپاد به صورت اتوماتیک به سمت آن پرواز کرده و توسط این کابل گرفته می شود.

سامانه آویز آسمان

واحدهای مختلفی همچون نیروی دریایی، سپاه تفنگداران دریایی آمریکا و ارتش استرالیا از جمله کاربران این سامانه هستند. ترکیب این سامانه ها نشان دهنده حساسیت بالای آمریکایی ها برای شناسایی استعدادها و توانایی های موجود ایران در این منطقه است.

اما بحثی که بیش از هر چیز نشان دهنده تسلط بالای ایران در این بخش است این نکته است که تصاویر منتشره توسط ایران نشان از پهپادی دارد که تقریبا فاقد هر گونه آسیب دیدگی بوده و انگار که به شکلی کاملا طبیعی در ایران و توسط سامانه ای شبیه به " آویز آسمان " دریافت شده است. لازم به ذکر است که اسکن ایگل فاقد هر گونه چرخ و یا سیستم حفاظتی مثل بالشتکهای هوا برای فرود می باشد.

مسلم است که نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به دلایلی بسیار مشخص خیلی به روشن کردن ابعاد این نبرد بزرگ الکترونیکی و سایبری نخواهند پرداخت. اما می توان گفت که بدنه، پره های موتور، فلپ های سالم و دوبین و جایگاه شفاف آن پیام شفافی برای سازندگان " عقاب جستجوگر " دارد. اما آیا این آخرین میهمان بی سرنشین یانکی ها در آسمان ما خواهد بود که به تصرف در خواهد آمد؟