همگام با تغییرات جوامع و رشد و تکنولوژی، کتابهای درسی نیز دچار دگرگونیها جزئی یا کلی میشود؛ کتاب تعلیمات اجتماعی پایه سوم ابتدایی نیز یکی از این کتابهاست.
21 شهریور 1390، حجتالاسلام محمدیان، رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در حاشیه یک همایش در جمع خبرنگاران به حذف داستان «خانواده آقای هاشمی» کارمند اداره پست کازرون، از کتاب تعلیمات اجتماعی سوم دبستان اشاره کرد و به شوخی گفت: «کارمند اداره پست کازرون بازنشسته شده است، اما کتابش هنوز عوض نشده و به طور آزمایشی برخی مباحث آن تغییر یافته است».
بر این اساس مقرر شده بود که این داستان از کتاب درسی تعلیمات اجتماعی سال تحصیلی 92ـ91 حذف شود اما در عمل اینگونه نشد.
* خانواده آقای هاشمی به قلم حدادعادل
مولف کتاب تعلیمات اجتماعی غلامعلی حدادعادل است که تحت نظارت دفتر برنامهریزی و تألیف کتابهای درسی، اقدام به نگارش این کتاب کرده است.
این کتاب که به صورت یک داستان از ابتدا تا انتها طراحی شده است، به زندگی خانوادهای 5 نفره شامل پدر، مادر، مادربزرگ و دو فرزند میپردازد؛ پدر خانواده کارمند اداره پست شهر کازرون است و مریم در کلاس پنجم دبستان و علی در کلاس سوم دبستان درس میخوانند.
داستان بعد از معرفی خانواده آقای هاشمی، به اصل جریان یعنی انتقال آقای هاشمی از اداره پست کازرون به اداره پست نیشابور اشاره دارد؛ این خانواده در مسیر سفر از کازرون به نیشابور از چند شهر گذشته و بازدیدهایی از چند نقطه مختلف کشور دارند و در خلال آن، مسائل آموزشی و تربیتی به دانشآموزان آموزش داده شده است.
عناوین بخشهای این کتاب شامل «خانواده هاشمی»، «خبر مهم»، «به سوی شیراز»، «چادر نشینی»، «یک توقف کوتاه»، «عبور از اصفهان»، «سحرگاه در قم»، «اطاعت از قانون»، «بازدید از یک کارخانه»، «بهشت زهرا»، «نماز جمعه تهران»، «بازدید از موزه سعدآباد»، «به سوی شمال»، «محیط زیست»، «در راه مشهد»، «مشهد»، «گم شدن مریم»، «پایان سفر»، «نامهای به دوست» و «ثبتنام در مدرسه» است.
در ابتدای این کتاب که سال گذشته بین دانشآموزان سوم دبستان توزیع شد، آمده بود: «این کتاب در سال 1381 در شورای برنامهریزی گروه مطالعات اجتماعی با همکاری معلمان مورد بررسی و تجدید نظر قرار گرفت و تغییرات آن به تأیید مولف رسید».
* کتاب تعلیمات اجتماعی در سال تحصیلی جدید تغییر نمیکند
بر اساس گفتههای مسئولان آموزش و پرورش قرار بود که این کتاب تغییر کرده و این داستان حذف شود اما آخرین خبرها حاکی از عدم تغییر این کتاب در سال تحصیلی جاری است.
حجتالاسلام محیالدین بهرام محمدیان، رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا» با بیان اینکه کتابهای سوم در سال تحصیلی جدید تغییر پیدا نمیکند، اظهار داشت: با توجه به اینکه امسال ساختار "3ـ3ـ6" اجرا میشود، کتابهای دوم و ششم ابتدایی تألیف شد و کتابهای سوم ابتدایی در سال آینده تغییر خواهد کرد.
* مطالعات اجتماعی جایگزین تعلیمات اجتماعی میشود
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی ادامه داد: سال آینده که به تغییرات پایه سوم ابتدایی میرسیم، به جای کتاب تعلیمات اجتماعی، مطالعات اجتماعی مطرح میشود که شامل تعلیمات اجتماعی، تاریخ و جغرافیاست و کتاب جدیدالتألیف نیز خواهد بود.
حجتالاسلام محمدیان در پاسخ به این پرسش که «آیا مولف کتاب مطالعات اجتماعی، مولف کتاب تعلیمات اجتماعی نیز خواهد بود؟»، گفت: برای تألیف کتب درسی، شوراهای تألیف داریم که امکان دارد از مولفان سابق هم استفاده شود