دنیای دیجیتال هم مثل همه چیز، دردسرهای خودش را دارد. به وجود آمده بود که دغدغه‌ها را کم کند، اما خودش چندین دغدغه‌ دیگر برای‌مان اضافه کرد. یکی از این دل‌شمغولی‌ها، مسئله‌ ذخیره‌ اطلاعات دیجیتالی‌ست. همیشه برای آنهایی که کاربر رایانه و وسایل الکترونیکی هستند، مهم است که اطلاعات‌شان را چگونه و کجا ذخیره کنند. امیدوارم شما جزء آن دسته از افراد نباشید که به یکباره، حجم قابل توجهی از اطلاعات دیجیتالی‌شان را از دست داده‌اند و دست‌شان هم به جایی بند نبوده. این افراد به خوبی می‌دانند که ذخیره‌ اطلاعات دیجیتالی، تا چه حد مهم است. در نتیجه، برای اینکه تا حد امکان از این خطر ناگوار دور شویم، لازم است تا ابزارها و روش‌های رایج ذخیره‌ اطلاعات را بررسی کنیم و به یک جمع‌بندی در این خصوص برسیم.

حافظه‌ داخلی
اولین، ساده‌ترین و دم دست‌ترین روش ذخیره‌ اطلاعات این است که آنرا داخل حافظه‌ داخلی وسیله‌ مد نظر قرار دهیم. هر چند حجم حافظه‌ داخلی لپ‌تاپ‌ها، موبایل‌ها و سایر وسایل الکترونیک، روز به روز در حال افزایش است و این به معنی حمایت شرکت‌های سازنده‌ ابزارهای الکترونیکی از این روش محسوب می‌شود، اما لازم است تا در کنار سهولت ذخیره‌ اطلاعات و دسترسی به آن در این روش، این را هم به خاطر داشته باشید که با هر گونه بروز مشکل برای ابزار الکترونیکی شما، عملاً اطلاعات‌تان هم دچار مشکل می‌شود و اگر کاربر حرفه‌ای نباشید، این وضعیت برای شما مساوی‌ست با از دست دادن همیشگی اطلاعات.

در اغلب مواقع، اطلاعات از بین رفته، روی حافظه‌‌ داخلی رایانه یا موبایل ذخیره بوده و این روش، یکی از بیشترین آمارهای از دست دادن اطلاعات را به خود اختصاص داده است. در نتیجه باید گفت از این روش، تنها برای ذخیره‌ اطلاعاتی استفاده کنید که اگر از بین رفت، خیلی دلتان نمی‌سوزد و برای‌تان ضروری نیست. یک نکته‌ کاربردی هم در این خصوص باید گفت و آن اینکه تا حد امکان از ذخیره کردن اطلاعات‌تان در درایو C رایانه و صفحه‌ دسکتاپ، همچنین حافظه‌ داخلی موبایل و تبلت‌تان خودداری کنید. چون اگر سیستم عامل آنها دچار مشکل شد و اطلاعات‌تان در آن محل‌ها باشد؛ یعنی خداحافظی همیشگی با آن اطلاعات. اما اگر در درایو یا محل دیگری ذخیره باشند، با وجود مشکلات نرم‌افزاری، راه امیدی هست.

فلاپی دیسک، سی‌دی، دی‌وی‌دی
خدا پدر فلاپی دیسک را که بیامرزد. خیلی وقت است دست کسی ندیده‌ایم‌، اما نسل پیشرفته‌ آن یعنی سی‌دی، دی‌وی‌دی و مینی دی‌وی‌دی، هنوز هم که هنوز است، حداقل در کشور ما به عنوان اصلی‌ترین روش ذخیره‌ اطلاعات محسوب می‌شود. در واقع باید گفت اگر محصولی که دست شماست، کیفیت مناسبی دارد و از قاب خوبی هم برای محافظت بهره می‌برد، این روش، راه خوبی برای ذخیره‌ اطلاعات است. اما، همیشه اما و اگرهای ما درست از آب در نمی‌آید و گاه به جای جنس مرغوب، کالای نامناسب را خرید می‌کنیم و یا اینکه، قاب آن از جنس خوبی نیست و یا اینکه دائماً جابه‌جا می‌شود و خطر ناقص شدن، در کمینش‌ نشسته است.

در نتیجه برای استفاده از این روش، باید کیفیت و شرایط ذخیره‌ اطلاعات را دقیقاً رعایت کنید تا بتوانید با خیالی راحت از آن بهره ببرید. یک نکته‌ کاربردی هم در این خصوص لازم توجه است و آن اینکه هنگام ذخیره‌ اطلاعات بر روی مثلا یک سی‌دی، اگر آن اطلاعات برای شما حیاتی‌ست، دو یا سه سی‌دی از آن را رایت کنید و در جاهای مختلف بگذارید که اگر یکی از آنها دچار مشکل شد، به نمونه‌ مشابه دسترسی داشته باشید.

یو اس بی
بی‌تعارف عرض می‌کنم. اشتباه‌ترین روش ذخیره‌ بلندمدت اطلاعات، استفاده از این روش است، زیرا فلسفه‌ اختراع این وسیله آن بود که بتوان به راحتی اطلاعات را انتقال داد و این نیاز اساسی، باعث اختراع یو اس بی شد. در حالی که متأسفانه خیلی‌ها از این ابزار برای ذخیره‌ اطلاعات آن هم برای یک مدت طولانی بهره می‌برند که اصلاً کار درستی نیست. امکان گم شدن یو اس بی، احتمال سوختن آن، احتمال خراب شدن درگاه اتصال آن، امکان ویروسی شدن آن (به علت اتصال زیاد یو اس بی به ابزارهای مختلف) و ... از اساسی‌ترین دلایلی‌ست که باعث می‌شود متخصصان سخت‌افزار به ما توصیه کنند از این وسیله تنها برای انتقال اطلاعات بهره ببرید نه ذخیره‌ اطلاعات.

حافظه‌های خارجی همراه (external hard drive)
یکی از مطمئن‌ترین روش‌های ذخیره اطلاعات، استفاده از حافظه‌های قابل حمل است که ظرفیت ذخیره‌سازی آنها معمولاً از 250 گیگ شروع می‌شود و تازگی‌ها به 4 ترابایت هم رسیده است. خوبی این روش آن است که برخلاف سی‌دی و نمونه‌های مشابه، خطر نقض سخت‌افزاری در آن کمتر است (البته اگر از جنس مرغوب استفاده کنید) و به این راحتی‌ها خراب نمی‌شود. درگاه اتصالش در صورت خرابی قابل تعمیر و تعویض است، مشکل سقوط از ارتفاع و ضربه‌پذیری هم ندارد. چون اندازه‌ نسبتاً بزرگی هم دارد، بر خلاف یو اس بی، احتمال گم کردنش پایین است. بعضی از شرکت‌های سازنده‌ چنین وسیله‌ای، با نصب بعضی نرم‌افزارهای حفاظتی، کالای خود را از نظر نرم‌افزاری هم بیمه کرده‌اند که البته مبلغش شاید کمی زیاد باشد. اما برای ذخیره‌ بلندمدت اطلاعات، پیشنهاد شده‌ ترین روش، استفاده از external hard drive است.

ذخیره‌‌ ابری اطلاعات
این روش که به تازگی وارد دنیای دیجیتال شده، امکان ذخیره‌ی تقریباً نامحدود اطلاعات را برای شما فراهم می‌آورد، به نحوی که هیچ‌گاه نگران خراب شدن وسیله‌ ذخیره کننده‌ اطلاعات‌تان نخواهید بود و یا استرس ویروسی شدن آن را تجربه نخواهید کرد. تنها چیزی که مورد نیاز شماست، اشتراک با یکی از سایت‌های ارائه دهنده‌ چنین خدماتی‌ست و همچنین، بهره‌گیری از اینترنت پرسرعت و پایدار برای بارگذاری و بارگیری اطلاعات. باید توجه داشته باشید که سایت‌های ارائه دهنده‌ چنین خدماتی، به تناسب فضایی که در اختیارتان قرار می‌دهند، مبلغی را دریافت می‌کنند و دقیقا هر چقدر پول بدهید، همانقدر آش می‌خورید.

اما آیا استفاده از این روش توصیه می‌شود؟ در جواب باید گفت: «برای ما ایرانی‌ها، تنها راه استفاده از این روش، ذخیره‌ اطلاعات در ایمیل‌مان است. زیرا سایر شرکت‌ها برای دادن فضا به کاربر، همان موقع پرداخت الکترونیکی پول‌شان را می‌خواهند و برای ایرانی‌هایی که حساب بانکی در خارج از کشور ندارند، استفاده از این روش غیرممکن است. در ضمن، واقعا چه اعتمادی به این شرکت‌ها هست که اطلاعات‌مان را لو ندهند؟ از سوی دیگر، هنوز ما در ایران از اینترنت پرسرعت و باثباتی بهره نمی‌بریم که در صورت نیاز، مطمئن باشیم همیشه در دسترس هست و امکان دریافت و یا بارگذاری اطلاعات را در هر زمان و مکانی در اختیارمان قرار می‌دهد.

پس باید گفت تا زمانی که یک شرکت معتبر داخلی پیدا نشود که این امکان را برای ما فراهم کند و تا زمانی که اوضاع اینترنت ما این است، استفاده از روش ذخیره‌ ابری اطلاعات به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. حتی اگر شرایط فوق هم موجود شود، باز هم ذخیره‌ اطلاعات شخصی مثل عکس و فیلم‌های خانوادگی با این روش توصیه نمی‌شود. چون در دنیای الکترونیک و رایانه، همیشه باید خطر هکرها و ویروس‌های شبکه‌ای را در نظر داشت.

پنج روش توضیح داده شده در بالا، رایج‌ترین روش‌های ذخیره‌ اطلاعات هستند که به ترتیب، حافظه‌ خارجی همراه، دی‌وی‌دی، حافظه‌‌ داخلی، یو اس بی و ذخیره‌ ابری اطلاعات، برای ذخیره‌ اطلاعات توصیه می‌شوند. البته یک نکته‌ امیدوارکننده هم در این میان وجود دارد و آن توسعه‌ روزافزون روش‌های بازیابی اطلاعات است که حتی از یک ‌دی‌وی‌دی سوخته هم می‌توان اطلاعات را استخراج کرد. به همین دلیل است که به جرئت می‌توان گفت برای کاربران حرفه‌ای، اطلاعات دیجیتالی هیچ وقت از بین نمی‌روند.

در هر صورت، باز این شما هستید و این روش‌های ذخیره‌ اطلاعات، با تمامی نقاط مثبت و منفی‌ای که دارند. راستی، شما کدام روش را بیشتر می‌پسندید؟